Als zelfstandige of bedrijfsleider zal u later wellicht een lager wettelijk pensioen krijgen dan werknemers of ambtenaren. Daarom raden we u aan om tijdens uw loopbaan zelf al te sparen voor uw pensioen. Dat kan op een fiscaalvriendelijke manier: afhankelijk van uw statuut zijn er verschillende mogelijkheden. We overlopen ze hier kort, samen met de elementen waarmee u zeker rekening moet houden. Want de Covid-19-crisis kan een impact hebben op de premie(s) die u dit jaar kan storten.

U bent zelfstandige


Het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) is bedoeld voor zelfstandigen die een hoofdactiviteit of een activiteit in bijberoep uitoefenen, en voor helpende echtgenoten of helpende zelfstandigen en bedrijfsleiders. Het is een individuele levensverzekering, waarbij de premies een gewaarborgde rente genieten en onder voorwaarden volledig aftrekbaar zijn als beroepskosten. Hoeveel u per jaar kan storten, hangt af van uw inkomen, met een maximum van 8,17% van uw netto beroepsinkomen en een absoluut maximum van 3.291,30 euro voor 2020 (voor een sociaal VAPZ is dat 9,4% van uw netto beroepsinkomen met een maximum van 3.786,81 euro). Uw Business Banking-specialist helpt u graag met de berekening ervan.

Impact Covid-19-crisis?
Een significante daling van uw inkomsten door de Covid-19-crisis heeft dit jaar dus nog geen impact op uw maximale premie aangezien die berekend wordt op uw inkomsten van 3 jaar geleden. Kreeg u betalingsuitstel voor uw sociale bijdragen omwille van deze crisis en betaalt u ze pas in 2021, dan is uw VAPZ-premie dit jaar nog altijd fiscaal aftrekbaar. De fiscale administratie publiceerde op 19 oktober een circulaire die hiervoor een eenmalige tolerantie voorziet.


U bent zelfstandig bedrijfsleider


In dat geval kan u bovenop het VAPZ een extra pensioen opbouwen via een Individuele Pensioentoezegging (IPT). Dat is een individuele levensverzekering, waarbij uw vennootschap de premies stort. Ze zijn volledig fiscaal aftrekbaar voor zover ze voldoen aan de ‘80%-regel’. Dat houdt onder voorwaarden in dat de som van uw wettelijke en uw bovenwettelijke pensioenuitkeringen (opgebouwd via bijvoorbeeld uw IPT), uitgedrukt in jaarlijkse rente, niet hoger mag liggen dan 80% van uw laatste normaal bruto jaarloon, rekening houdend met uw loopbaanjaren binnen de onderneming.

Impact Covid-19-crisis?
Hebt u dit jaar een aanzienlijk lager inkomen door de Covid-19-crisis, dan kan daar een lagere maximaal aftrekbare premie uit voortvloeien. Daarom is het belangrijk dat u uw recente gegevens aan uw Business Banking-specialist bezorgt, zodat hij een herberekening van uw premie voor 2020 kan maken.

Daarnaast komen ook veel zelfstandigen in aanmerking voor een tijdelijk ‘overbruggingsrecht’. Dat is een financiële uitkering voor zelfstandigen die hun zaak de voorbije maanden gedurende een bepaalde tijd moesten sluiten1. Hierdoor wordt niet (meer) voldaan aan de voorwaarde voor een regelmatige maandelijkse bezoldiging in de 80%-regel en is de premie dit jaar in principe fiscaal niet aftrekbaar. Het Kabinet Financiën zoekt momenteel (dd. 15 sept) samen met de fiscale administratie een oplossing voor deze problematiek.


U bent zelfstandige zonder vennootschap


Wil u als zelfstandige zonder vennootschap uw pensioen extra aandikken, dan kan u gebruikmaken van de Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ) als aanvulling op uw VAPZ. Dit is een individuele levensverzekering, waarbij u een belastingvermindering van 30% op de gestorte premies (personenbelasting) geniet, te verhogen met de uitgespaarde gemeentetaks.

De maximale premie wordt bepaald door uw inkomen van de voorbije 3 jaar en is afhankelijk van een variant op de 80%-regel, in principe berekend op basis van de gemiddelde winst of baten van de voorbije 3 jaar.

Impact Covid-19-crisis?
Ook zelfstandigen zonder vennootschap die hun zaak verplicht moesten sluiten, komen onder voorwaarden in aanmerking voor een tijdelijk overbruggingsrecht. Die sluiting heeft een belangrijke impact op de belastbare winst of baten en de eventuele pensioenopbouw.

Een lager inkomen dit jaar vertaalt zich niet meteen in een lagere maximale premie voor 2020. Want de 80%-aftrekbeperking wordt berekend op uw gemiddelde winst of baten van 2017, 2018 en 2019.
Het is dus pas vanaf volgend jaar dat uw maximale premie eventueel kan dalen.



1 Meer gedetailleerde info en de voorwaarden van dit overbruggingsrecht vindt u op de site van Vlaio.