U informeert regelmatig naar uw beleggingen, u weegt het verwachte rendement en de risico’s af. Kortom, u gaat niet over één nacht ijs voor u een beleggingsbeslissing neemt. En toch laat u zich onbewust leiden door uw emoties. Hoe vermijdt u psychologische valkuilen bij beleggen?

In de jaren ’70 wezen psychologen al op het belang van emoties bij het nemen van beslissingen. In 2017 won Richard Thaler, een van de grondleggers van de gedragseconomie, de Nobelprijs voor de Economie. Hij bestudeerde onder andere de manier waarop irrationele beslissingen een invloed kunnen uitoefenen op de economie en de financiële markten. Een aantal psychologische valkuilen verklaren namelijk mee de bewegingen op de aandelenmarkten.


Emoties bij winst en verlies


Beleggers kijken anders naar verlies dan naar winst. Een verlies weegt namelijk emotioneel zwaarder door dan een winst van dezelfde grootte. Hierdoor houden beleggers hun verliezen langer aan.


Bij oplopende verliezen gooien ze meestal op een bepaald moment de handdoek in de ring. Ze verkopen alles in één keer. Een paniekverkoop waarbij nog weinig aandacht is voor fundamentele analyse, en die bovendien wordt versterkt door kuddegedrag. Gevolg: een versnelling van de al dalende beurstrend. Hierdoor zijn beurscrashes vaak heftig en blijven ze ons langer bij.


Onze emoties doen ons bovendien sneller winst nemen dan verlies. Dit verklaart mee het tragere stijgingstempo van de beurs: stijgende periodes op de beurs duren langer dan dalende periodes. Want bij winst is het psychologisch bevredigender de verkopen te spreiden over weken i.p.v. onmiddellijk. Opwaartse beursbewegingen duren dus langer en komen gelukkig veel frequenter voor.


Afkeer van spijt


De afkeer van spijt zet beleggers er toe aan om niet te wachten met kopen, ook wel de befaamde FOMO (‘fear of missing out’). Ze beleggen onmiddellijk uit schrik om later spijt te krijgen, en betalen daardoor vaak te hoge prijzen. Ook deze trend wordt versterkt door kuddegedrag.


Momentum


Beleggers kennen meer gewicht toe aan het recente verleden. De recente stijging geeft vertrouwen, waardoor we meer geneigd zijn om te denken dat dat ook zal blijven duren. Elke daling wordt dan meteen beschouwd als een koopopportuniteit, de befaamde ‘buy the dips’.

Overreactie en op zoek naar bevestiging


Beleggers overreageren vaak op nieuwe informatie of zelfs marktgeruchten. Daarnaast gaan ze op zoek naar bevestiging. Er wordt meer waarde gehecht aan informatie die hun eigen ideeën bevestigt dan aan informatie die het tegendeel beweert.


Weersta uw emoties en denk op langere termijn


Uw financieel adviseur kan u bijstaan om deze emotionele valkuilen te voorkomen. Een regelmatig beleggingsplan kan alvast helpen om gespreid in te stappen.


Dagelijks de beursberichten volgen kan averechts werken. De pijn van regelmatige kleine verliezen overschaduwt immers het plezier van de eveneens veelvoorkomende kleine winsten. Belegd blijven en de langetermijndoelen voor ogen houden is dus de boodschap.




Dit document, opgesteld en verspreid door Belfius Bank, geeft de visie van Belfius Bank op de financiële markten weer. Het bevat geen gepersonaliseerd beleggingsadvies of -aanbevelingen, noch onafhankelijk onderzoek op beleggingsgebied. Als u gepersonaliseerd beleggingsadvies wil, kan u daarvoor terecht bij uw financieel adviseur. Hij bekijkt graag met u welke gevolgen deze visie mogelijk heeft voor uw persoonlijke beleggingsportefeuille.