De aangifte van nalatenschap
Elke erfgenaam moet in principe een nalatenschapsaangifte indienen bij de belastingadministratie. Hierdoor kan men berekenen hoeveel successierechten iedereen moet betalen. Wie stelt de aangifte op en wie wordt erin vermeld? Wie bepaalt de waarde van de goederen? En wie dient ze in, waar en binnen welke termijn?
Opgelet:
Voor de erfgenamen is er alleen sprake v an een belastbare overdracht als ze de erfenis aanvaardden (eventueel onder voorrecht van boedelbeschrijving).
Wie moet een aangifte van nalatenschap indienen?
Als de overledene in België woonde
Als de overledene in het buitenland woonde
Goed om te weten
U kunt van de indiening van de aangifte van nalatenschap worden vrijgesteld als:- de erfenis geen onroerende goederen bevat
- er geen successierechten verschuldigd zijn
Wie stelt de nalatenschapsaangifte op?
Als erfgenaam kan u:- een beroep doen op een notaris of een andere expert
- zelf de aangifte opstellen
Binnen welke termijn?
Is de overledene gestorven:- in België: 4 maanden na het overlijden
- in een ander Europees land (Brussels Hoofdstedelijk gewest en Waals Gewest) of in een ander land van de Europese Economische Ruimte (Vlaams Gewest): 5 maanden na het overlijden
- buiten Europa (Brussels Hoofdstedelijk gewest en Waals Gewest) of buiten de Europese Economische Ruimte (Vlaams Gewest): 6 maanden na het overlijden
- Kreeg u geen formulier om de nalatenschapsaangifte op te stellen, haal het dan gratis af in om het even welk kantoor rechtszekerheid of download het van de website van de federale overheidsdienst Financiën (Waalse of Brussels Hoofdstedelijk Gewest) of download het van de website van de Vlaamse Belastingdienst (Vlaams Gewest).
- Kan u de wettelijke indieningstermijn niet respecteren, dan kunt u vóór het verstrijken van de termijn een aanvraag tot verlenging indienen, maar in Vlaanderen zal de Vlaamse Belastingdienst u steeds een (zij het een lagere dan normale) belastingverhoging opleggen, ook als u uitstel heeft gekregen. Heeft u uitstel gevraagd, maar niet gekregen, dan zijn de belastingverhogingen dus aanzienlijk hoger. In Brussel en Wallonië krijgt u een boete van 25 euro per maand vertraging en per erfgenaam indien u de aangifte laattijdig indient.
Wat moet u in de aangifte van nalatenschap vermelden?
Al de volgende gegevens moeten meer bepaald in de aangifte van nalatenschap worden opgenomen
Goed om te weten
Ook op sommige andere goederen moeten in bepaalde gevallen successierechten betaald worden:
- het kapitaal of de rente ontvangen krachtens een levensverzekeringscontract
- de roerende goederen waarover de overledene kosteloos beschikte gedurende de drie jaar vóór zijn overlijden en waarvoor geen schenkingsrechten werden betaald
Wie bepaalt de waarde van de goederen?
De roerende goederen
- U schat zelf de waarde ervan.
De onroerende goederen
-
Er zijn in Vlaanderen drie methodes mogelijk (in Brussel en Wallonië zijn er twee mogelijkheden om onroerend goed te waarderen):
-
U raamt de waarde op basis van recente gegevens. Als de administratie vindt dat een goed te laag geschat is in de aangifte van nalatenschap, dan maakt zij haar eigen schatting bekend aan de erfgenamen en kan ze in bepaalde gevallen een belastingverhoging opleggen.
-
U doet beroep op een erkend schatter-expert om de waarde van een onroerend goed te schatten. Op de website van de Vlaamse belastingdienst kan men een lijst raadplegen van de erkende schatter-experten. De kosten van deze schatting zijn ten laste van de erfgenamen-opdrachtgevers. De door de schatters bepaalde verkoopwaarde is in principe bindend voor de administratie indien het gemotiveerd is en voldoet aan bepaalde vorm- en kwaliteitsvereisten. Ook in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Waals Gewest kunnen de erfgenamen de onroerende goederen laten schatten door één of meerdere deskundigen.
- In het Vlaams Gewest is het voor overlijdens vanaf 1 april 2019 ook mogelijk een onroerend goed te laten waarderen door de Vlaamse Belastingdienst zelf. Hiertoe kan men een aanvraag indienen bij de Vlaamse Belastingdienst voor een gratis bindende schatting. Indien u niet akkoord zou gaan met deze schatting, kan u nadien een bezwaarschrift indienen.
Waar dient u de aangifte in?
Als de overledene in België woonde:
- Waals Gewest en Brussels Hoofdstedelijk Gewest: op het kantoor rechtszekerheid van de plaats waar de overledene zijn laatste fiscale woonplaats had
- Vlaams Gewest: Vlaamse Belastingdienst – Erfbelasting, Vaartstraat, 16 - 9300 Aalst
- U kan de aangifte ook elektronisch indienen bij de Vlaamse Belastingdienst.
Indien de overledene in de laatste 5 jaar voor zijn overlijden in meer dan één gewest zijn fiscale woonplaats had, moet de aangifte ingediend worden in het gewest waar de overledene in die vijf jaar zijn fiscale woonplaats het langst had.
Als de overledene geen rijksinwoner was en hij/zij laat onroerende goederen gelegen in België na:
- Waals Gewest en Brussels Hoofdstedelijk Gewest: kantoor rechtszekerheid van de plaats van ligging van het onroerend goed of indien de erfgenaam meerdere onroerende goederen verkrijgt het kantoor rechtszekerheid waar zich het deel van de goederen met het hoogste kadastrale inkomen bevindt.
- Vlaams Gewest: Vlaamse Belastingdienst
Hoeveel successierechten moet u betalen?
De tarieven van de successierechten zijn verschillend naargelang:- het gewest waar de overledene zijn fiscale woonplaats had in de laatste vijf jaar van zijn leven
- de graad van verwantschap tussen de overledene en de erfgenaam of legataris
- de omvang van de erfenis.
Goed om te weten
Als de overledene de laatste vijf jaar vóór zijn overlijden zijn fiscale woonplaats had in meer dan één gewest, dan worden de tarieven toegepast van het gewest waar zijn fiscale woonplaats in die periode het langst gevestigd was.
Wist u dat?
U bent nooit verplicht om een nalatenschap te aanvaarden. Soms hebt u er belang bij ze te verwerpen.
Hoeveel zullen uw erfgenamen moeten betalen?
Het tarief van de successierechten verschilt van gewest tot gewest.