In december bleef de sentimentindex voor de industrie in de eurozone hangen op een laag niveau ondanks de vooruitgang die werd geboekt in de handelsoorlog tussen de V.S. en China en de hoopgevende evolutie van het brexit dossier. Toch valt er ook goed nieuws te melden want bij de dienstenbedrijven klom het optimisme in december, met name in Spanje maar ook in Duitsland.
Doorgaans loopt het ondernemerssentiment in de dienstensector min of meer in de pas met het vertrouwen bij de industriële ondernemers. Zo werd post-2008 de brede economie getroffen door de een zware recessie en in de jaren daarna was er een synchroon herstel te zien van het sentiment in de verschillende sectoren. Maar vanaf het einde van 2018 zagen we een forse toename van het pessimisme in de industrie dat een dieptepunt bereikte in de herfst van 2019. De sentimentindex bevindt zich ruim onder de grens van 50 punten, wat wijst op een krimp van de industriële productie. Over dezelfde periode was er ook een achteruitgang van het vertrouwen bij de dienstenbedrijven maar veel minder uitgesproken dan in de maakindustrie. Hierdoor is het afgelopen jaar een aanzienlijke vertrouwenskloof ontstaan tussen industrie en diensten in de eurozone (zie grafiek)
Hoe zal deze situatie evolueren in 2020? Zal het pessimisme in de verwerkende industrie de dienstensector besmetten? Als bedrijfsleiders van dienstenbedrijven zien dat de industriële vraag verder krimpt en er geen beterschap in zicht is, dan is de kans reeël dat ze zich ook zorgen maken over de toekomst. In dat geval blijven de plannen op het vlak van investeringen en aanwervingen in de koelkast en verspreidt de industriële recessie zich naar de rest van de economie.
