Inleiding
De invoering van een solidariteitsbijdrage op meerwaarden van financiële activa werd al aangekondigd in het federaal regeerakkoord van de Arizona-regering. Op 30 juni 2025 werd er na maanden onderhandelen eindelijk een politiek akkoord bereikt tussen de partijen. Deze meerwaardebelasting zal gelden voor meerwaarden op financiële activa gerealiseerd vanaf 1 januari 2026. Het is momenteel nog wachten op de concrete wettekst. Hieronder vatten we al kort voor u samen wat we voorlopig weten over deze nieuwe belasting.
Wanneer geldt de meerwaardebelasting?
De meerwaardebelasting is verschuldigd op meerwaarden gerealiseerd bij een overdracht ten bezwarende titel (zoals een verkoop waarbij u als verkoper een prijs ontvangt) van financiële activa buiten de beroepsactiviteit. Dat betekent dat er bijvoorbeeld bij schenkingen en de eigendomsoverdracht door overlijden geen meerwaardebelasting geldt. Als de ontvanger van de schenking later de geschonken activa verkoopt, zal die wel de meerwaardebelasting moeten betalen. De meerwaarde wordt dan berekend op basis van de oorspronkelijke aankoopprijs van de schenker.
Voor wie geldt de meerwaardebelasting?
De meerwaardebelasting moet enkel betaald worden door Belgische inwoners (natuurlijke personen met woonplaats in België) en rechtspersonen (zoals vzw’s en private stichtingen). Vennootschappen (die vallen onder de vennootschapsbelasting) en niet-inwoners van België betalen deze belasting niet.
Welke financiële activa vallen onder de belasting?
Het gaat om meerwaarden op financiële activa waaronder (al dan niet beursgenoteerde) aandelen, obligaties, beleggingsfondsen, opties, notes, spaar- en beleggingsverzekeringen (zoals tak 21 en tak 23), cryptoactiva en valuta. Na eerdere discussies kwamen de regeringspartijen finaal overeen om bepaalde producten uit te sluiten van de belasting. Het gaat over pensioenfondsen en groepsverzekeringen waarmee werkgevers een aanvullend pensioen voor hun werknemers opbouwen en pensioenspaarfondsen waarmee Belgen individueel sparen voor hun pensioen.
Aan welk tarief wordt de meerwaarde belast? Zijn er vrijstellingen voorzien?
Meerwaarden op financiële activa worden in principe belast aan een tarief van 10%, met een vrijstelling van 10.000 euro per persoon per jaar. De voorgestelde vrijstelling voor beleggers die financiële activa minstens 10 jaar aanhouden, komt er uiteindelijk niet.
De vrijstelling van 10.000 euro wordt wel jaarlijks geïndexeerd. Gebruikt u de vrijstelling niet of niet volledig? Dan mag u maximaal 1.000 euro per jaar overdragen gedurende maximum vijf jaar. Zo kan een belastingplichtige maximum 15.000 euro vrijstelling genieten.
Daarnaast geldt er een bijzonder belastingregime voor wie een aanmerkelijk belang heeft.
Aandeelhouders met een participatie van minstens 20% in een vennootschap, vallen onder dit regime. De participatie wordt individueel beoordeeld en niet langer op familiaal niveau, zoals eerder voorgesteld door minister Jambon. Ook participaties in passieve vennootschappen (zoals managementvennootschappen en holdings) komen in aanmerking voor het bijzonder regime.
Meerwaarden gerealiseerd op die participaties van aanmerkelijk belang krijgen een vrijstelling voor de eerste schijf van 1 miljoen euro. Daarna gelden oplopende tarieven van 1,25%, 2,5% en 5%. Pas vanaf 10 miljoen euro geldt het tarief van 10%. Deze vrijstelling van 1 miljoen euro kan gedurende een voortschrijdende periode van vijf jaar voor het volledige bedrag worden benut. Wie geen 20% participatie heeft, valt dus onder het algemeen tarief van 10%.
Hoe wordt de meerwaarde berekend?
De meerwaarde is het positieve verschil tussen de prijs die de overdrager ontvangt bij de verkoop van de financiële activa en de aankoopprijs ervan op 31 december 2025. Als de belegger kan bewijzen dat de werkelijke aankoopprijs hoger was dan de waarde op 31 december 2025, wordt die werkelijke prijs gebruikt voor de berekening. Dat kan tot vijf jaar na inwerkingtreding van de wet (dus tot 31 december 2030).
Ook minderwaarden op financiële activa mogen worden afgetrokken als ze binnen hetzelfde belastingjaar en dezelfde categorie vallen.
Hoe wordt de taks ingehouden?
De concrete details over de inhouding en betaling van deze nieuwe meerwaardebelasting zijn nog niet volledig uitgewerkt. Waarschijnlijk zal de belastingplichtige de keuze hebben om de belasting automatisch te laten inhouden door de Belgische banken of om de meerwaarde te laten belasten via de eigen belastingaangifte. De toepassing van de vrijstelling en de aftrek van minderwaarden zal sowieso via de aangifte moeten verlopen. In ieder geval ziet het ernaar uit dat dit nieuwe systeem heel wat administratieve opvolging vereist, ook door de belegger.
Komt er een exittaks?
De voorbije maanden was er ook sprake van een nieuwe exittaks. Die zou geldig zijn op latente (nog niet gerealiseerde) meerwaarden op financiële activa wanneer de belastingplichtige zijn of haar fiscale woonplaats verplaatst naar het buitenland.
Dat voorstel werd enigszins aangepast. De Arizona-partijen kwamen overeen dat bij emigratie de belastingplichtige een betalingsuitstel krijgt van 2 jaar, onder bepaalde voorwaarden.
Om dit na te gaan moet de belastingplichtige jaarlijks een attest afleveren dat bewijst dat die aan de die voorwaarden voldoet. Als de voorwaarden niet meer vervuld zijn, vervalt het uitstel en is de exittaks toch in België verschuldigd. Als de voorwaarden gedurende de hele periode van 2 jaar voldaan zijn, moet de belastingplichtige geen exittaks meer betalen.
Blijft de Reynderstaks bestaan?
Beleggingsfondsen die 10% of meer in schuldvorderingen beleggen, zijn vandaag al onderworpen aan een belasting van 30% op de rentecomponent van de meerwaarde die de belegger realiseert. In tegenstelling tot vorige berichtgeving blijft de Reynderstaks dus bestaan. Het overige deel van de meerwaarde zal dan onder de meerwaardebelasting van 10% vallen.
Besluit
Vanaf 1 januari 2026 treedt de nieuwe meerwaardebelasting op financiële activa in werking. De wettekst moet nog worden uitgewerkt en goedgekeurd door het parlement. Daardoor zijn nog niet alle praktische details bekend.
De nieuwe meerwaardebelasting: wat betekent dit voor u?
Wat betekent de nieuwe meerwaardebelasting voor uw beleggingen?
De informatie in dit document houdt geen advies in over financiële planning met betrekking tot uw persoonlijke situatie. Het bevat geen gepersonaliseerd beleggingsadvies of -aanbevelingen, noch onafhankelijk onderzoek op beleggingsgebied. De vermelde cijfers geven de situatie op een bepaald moment weer en kunnen veranderen.