Olie is een van de meest verhandelde grondstoffen ter wereld. Daarnaast is het ook een van de economische indicatoren die het meest nauwlettend in de gaten wordt gehouden.

Hernieuwbare energie wordt steeds competitiever ten opzichte van olie en gas als de prijs van deze fossiele brandstoffen stijgen.

Hogere prijzen zetten er immers toe aan fossiele brandstoffen te vervangen, te investeren in energie-efficiëntie en ervoor te zorgen dat er sneller en meer geïnvesteerd wordt in hernieuwbare energie en waterstof.

Nu is de prijs van fossiele brandstoffen de voorbije maanden fors gedaald. Welke factoren kunnen de olieprijs doen bewegen? En is deze daling in het nadeel van de acties rond de klimaatverandering?

Zoals doorgaans het geval is in de financiële markten wordt de prijs voor een vat ruwe olie bepaald door vraag en aanbod. De aanbodzijde wordt voor een groot stuk gedomineerd door de OPEC (Organisation of Petroleum Exporting Countries). Deze organisatie beïnvloedt de olieprijs door productiequota op te leggen aan haar leden.

Aangezien de olieprijs bepaald wordt op de termijnmarkten, kunnen beleggers speculeren op toekomstige gebeurtenissen die een invloed zouden kunnen uitoefenen op die olieprijs. De bouw van nieuwe kerncentrales in China zou bijvoorbeeld kunnen leiden tot een daling van de olieprijs. Gewapende conflicten en geopolitieke spanningen hebben ook heel wat invloed. Speculatie kan bijgevolg een grote impact hebben op de olieprijs.

De vraag naar olie kan aanzienlijk afnemen als er meer gebruik wordt gemaakt van alternatieve energiebronnen zoals kern-, zonne- en windenergie. In tegenstelling tot steenkool, aardolie en aardgas – die het resultaat zijn van een chemisch proces dat verscheidene miljoenen jaren kan duren – zijn deze energiebronnen snel hernieuwbaar. De al dan niet snelle ontwikkeling van alternatieve energiebronnen kan bepalend zijn voor de waarde van olie.

In 2023 zullen investeringen in "schone energie" voor het eerst hoger uitvallen dan die in fossiele energie, zo maakte het Internationaal Energie-Agentschap (IEA) bekend in haar jaarverslag.

Het rapport schat dat ongeveer 1 000 miljard dollar aan investeringen gaan naar olie, gas en steenkool. Dit is een stuk minder dan de investeringen in koolstofvrije technologieën, die samen ongeveer 1 700 miljard dollar zullen bedragen in 2023. Dit houdt een stijging in van maar liefst 24% ten opzichte van 2021.

De voorbije maanden werd de oliemarkt heen en weer geslingerd tussen enerzijds de vrees voor een recessie (minder goede macrocijfers in Europa, de VS en China), en anderzijds pogingen van de OPEC om de olieprijs te ondersteunen.

Wat mogen we de eerstvolgende maanden verwachten? De evolutie van vraag en aanbod zal afhangen van het verbruik van olie-importerende en geïndustrialiseerde landen. De vraag naar olie en de prijs van een vat ruwe olie dalen doorgaans tijdens periodes van zwakke economische groei, en nog meer tijdens een recessie. Een juiste analyse van de groei van bepaalde geïndustrialiseerde landen kan daarom helpen bij het inschatten van de trend voor de komende maanden.

Het Internationaal Energie-Agentschap voorspelt dat de markt voor ruwe olie op het einde van het jaar een tekort zal vertonen. De vraag wordt geregeld opwaarts bijgesteld en een aantal uitzonderlijke factoren die het aanbod kunstmatig hoog hebben gehouden tijdens de eerste jaarhelft, zullen niet meer meespelen in de tweede jaarhelft. De prijzen zouden dus wel kunnen stijgen, maar in afwachting daarvan is de daling van de energieprijzen een goede zaak voor de inflatie.

Met uitzondering van de sector van de "clean energy" heeft de forse daling van de energieprijzen geen nadelige invloed gehad op de ondernemingen met een gunstige en klimaatvriendelijke ecologische voetafdruk. Ondanks de wisselvallige beurzen en oliemarkten zal het beleggingsthema van de klimaatverandering een drijvende kracht blijven, mede omwille van de sterke economische en politieke steun.

Bovendien zijn aandelenindexen die gelinkt zijn aan klimaatverandering in trek als belegging bij grote beleggers zoals verzekeringsmaatschappijen of pensioenfondsen.

Dit document, opgesteld en verspreid door Belfius Bank, geeft de visie van Belfius Bank op de financiële markten weer. Het bevat geen gepersonaliseerd beleggingsadvies of -aanbevelingen, noch onafhankelijk onderzoek op beleggingsgebied. Als u gepersonaliseerd beleggingsadvies wil, kan u daarvoor terecht bij uw financieel adviseur. Hij bekijkt graag met u welke gevolgen deze visie mogelijk heeft voor uw persoonlijke beleggingsportefeuille. De vermelde cijfers zijn een momentopname en onderhevig aan wijzigingen.