Duitsland: liever een harde landing dan een recessie.

In Duitsland is de invloedrijke IFO index, een barometer voor het bedrijfsklimaat, gestabiliseerd in oktober na een langere periode van toenemend pessimisme. De verwachtingen van de Duitse bedrijfsleiders voor de economische situatie in de komende zes maanden verbeterden deze maand in vergelijking met september (zie grafiek). Dit recente rapport geeft verse hoop dat de Duitse economie een recessie kan vermijden in 2019.


De beleggers konden best wat goed nieuws gebruiken want in de eerste negen maanden van dit jaar vielen de economische cijfers uit Duitsland zwaar tegen. De IFO-index zakte begin dit jaar onder de grens van 100 punten, wat betekent dat een meerderheid van de bedrijven pessimistisch is over hun economische situatie. De Duitse economie heeft dan ook heel wat last van de handelsoorlog tussen de V.S. en China, omdat die zwaar weegt op de wereldwijde handelsvolumes. China is een belangrijke afzetmarkt voor de Duitse industrie en een zwakkere groei in de Aziatische reus is dus ook slecht nieuws voor onze oosterburen. Bovendien heeft president Trump dit jaar al een paar keer gedreigd om de Amerikaanse invoertarieven voor Europese wagens op te trekken, wat een somber scenario zou zijn voor de Duitse auto-industrie. En dan hebben we het nog niet gehad over brexit, wat de komende jaren natuurlijk ook enorme gevolgen zal hebben voor de export van de grootste lidstaat van de eurozone. Door de kopzorgen gingen bedrijven hun investeringen uitstellen, wat logischerwijze resulteerde in een zwakkere groei voor de hele Duitse economie. Op amper 18 maanden tijd vertraagde de BBP-groei in Duitsland van 3,4% eind 2017 naar 0,4% in het tweede kwartaal van 2019. De vrees was dat deze trend zou voortduren in de tweede helft van het jaar, waardoor de Duitse economie in een recessie zou belanden, gedefinieerd als twee opeenvolgende kwartalen van negatieve groei.


Maar de afgelopen weken waren er toch een aantal lichtpuntjes te zien die wijzen in de richting van een voorzichtig herstel van het economisch sentiment. De recente dialoog tussen de V.S. en China gaf geen aanleiding tot een nieuw opbod van handelstarieven zoals gevreesd en stimuleerde de hoop op een doorbraak in het handelsgeschil. Ook het brexit-dossier lijkt in positieve richting te bewegen. Het Britse parlement ging in principe akkoord met de deal die Boris Johnson kreeg van de EU, alhoewel er nog wat onenigheid is over de timing. De kansen op een chaotische ‘no deal’ exit van de Britten zijn hierdoor sterk afgenomen, en heeft de hemel voor een stuk opgeklaard voor de Duitse economie. We verwachten dat Duitsland dit jaar nipt zal ontsnappen aan een regelrechte recessie door zwakke maar toch positieve groei te boeken in het derde en vierde kwartaal. En dan spreken we van een harde landing, niet ideaal maar toch te verkiezen boven een krimp van de economie.

Deze informatie (en de eventuele bijgaande documenten) is louter bedoeld ter algemene informatie en vormt in geen geval een aanbod betreffende financiële, bank-, verzekerings- of andere producten en diensten, noch een beleggingsadvies.

Deel deze pagina: