Fiscale plannen van de nieuwe regeringen

Een nieuwe regering brengt meestal ook nieuwe fiscale maatregelen met zich mee. In de Vlaamse pers lag de nadruk voornamelijk op de afschaffing van de woonbonus. Maar wat zijn de plannen van de regering Jambon eigenlijk op het vlak van erf- en schenkbelasting? En welke fiscale plannen hebben de Brusselse en de Waalse regering?

Tot op vandaag is er nog niet veel informatie over de aangekondigde maatregelen. Daarvoor moeten we wachten op de (ontwerp)teksten die de regeerakkoorden zullen omzetten in wetgeving. Eens de wetteksten beschikbaar zijn, komen we hier uiteraard op terug.

Vlaanderen

Op 30 september 2019 bereikte de Vlaamse regering een regeerakkoord, waarin o.m. sprake is van de volgende fiscale maatregelen.


Woonbonus


De Vlaamse geïntegreerde woonbonus voor de eigen woning (= woning waar men gedomicilieerd is) wordt afgeschaft voor leningen aangegaan vanaf 1 januari 2020. Ter compensatie worden de registratierechten verlaagd van 7 naar 6%.

Als u nog vóór die datum een eigen woning koopt, geniet u dankzij de geïntegreerde woonbonus een belastingvermindering van 40% van de uitgaven voor uw hypothecaire lening, en dat tot 1.520 euro per jaar. Bovendien kan dit bedrag verhoogd worden met 760 euro tijdens de eerste 10 jaar van uw lening, voor zover het gaat om uw enige woning.

Uiteindelijk zal de datum van de authentieke leningsakte bepalen of u nog in aanmerking komt voor de woonbonus. Dat is het geval als u de leningsakte uiterlijk op 31 december bij de notaris tekent.


Schenkingen


Om de registratie van schenkingen aan te moedigen, wordt de ‘verdachte periode’ voor niet-geregistreerde schenkingen verlengd van 3 naar 4 jaar. Concreet: als u een roerende schenking (hand- of bankgift, of een buitenlandse notariële schenking) niet registreert, bent u erfbelasting verschuldigd bij het overlijden van de schenker binnen de verdachte periode van 3 jaar. Dat wordt nu dus 4 jaar, al is het nog niet duidelijk vanaf wanneer.

Betaalt u schenkbelasting, dan is de verdachte periode niet van toepassing. In Vlaanderen bedragen de tarieven (die voorlopig onveranderd blijven):

  • 3% voor schenkingen tussen partners en in rechte lijn
  • 7% voor schenkingen tussen anderen

Verlaging tarief erfbelasting (vriendentarief)

In 2018 werden de tarieven van de erfbelasting voor broers/zussen en niet-verwanten verlaagd, waardoor ze momenteel onderworpen zijn aan progressieve tarieven van 25 tot 55%. Dit kan bepaalde erfgenamen op hoge kosten jagen. Daarom bepaalt de Vlaamse regering nu dat u als erflater tot 12.500 euro kan nalaten aan ‘best friends’ (zowel verwanten als niet-verwanten) aan het gunsttarief in rechte lijn van 3%. Het is nog niet duidelijk vanaf wanneer deze maatregel geldt.


Duolegaten


Het duolegaat, waarbij een goed doel een deel van de nalatenschap erft als het de erfbelasting betaalt van door de erflater aangeduide personen (meestal verre of niet-verwanten), wordt vanaf aanslagjaar 2021 afgeschaft. Dit moet de Vlaamse regering een besparing van 75 miljoen euro opleveren.

Om het bevoordelen van een goed doel via testament aan te moedigen, zou er een lagere erfbelasting komen voor legaten ten gunste van een goed doel. Momenteel bedraagt dit tarief 8,5%. Hoeveel de verlaging zal bedragen, is nog niet geweten.


Registratierechten


Ter compensatie van de afschaffing van de woonbonus worden de registratierechten voor de aankoop van de enige en eigen woning verlaagd van 7 naar 6%. Wie de woning ingrijpend energetisch renoveert, kan zelfs een tarief van 5% genieten. Deze maatregel geldt vanaf 1 januari 2020. Hiervoor wordt ook gekeken naar de datum van de notariële akte.

Het verlaagde verkooprecht geldt niet voor wie:

  • een bouwgrond koopt
  • een nieuwe woning onder het btw-regime koopt

Wat verandert voorlopig niet?

  • Vrijstelling m.b.t. de gezinswoning voor de langstlevende partner (= echtgeno(o)t(e)), wettelijk samenwonende partner of de sinds min. 1 jaar feitelijk samenwonende partner.
  • Vrijstelling op de eerste 50.000 euro aan roerende goederen voor de langstlevende partner.
  • Kinderen jonger dan 21 jaar die beide ouders verliezen, genieten een vrijstelling op de eerste 75.000 euro aan roerende goederen en betalen geen erfbelasting op de gezinswoning.

Brussel

Het Brussels regeerakkoord voorziet de mogelijkheid om de registratie- en successierechten te evalueren. Om deze eventuele hervormingen te ondersteunen, neemt het Brussels Gewest de dienst successie- en registratierechten over van de federale staat.


Successierechten


Er wordt aandacht besteed aan het moderniseren en vereenvoudigen van de successierechten, om beter rekening te kunnen houden met veranderingen in de gezinsstructuren. Dan denken we bv. aan: erfenissen tussen niet-verwanten, feitelijke samenwonenden en de generatiesprong.


Registratierechten


Sinds 1 januari 2017 is het abattement in Brussel verhoogd tot 175.000 euro. Dat zorgt, onder bepaalde voorwaarden, voor een netto verlaging van de registratierechten van 21.875 euro bij de aankoop van een onroerend goed. Het is de bedoeling om deze vrijstelling te koppelen aan de evolutie van de huizenprijzen, en het bedrag dus daaraan aan te passen.

Het registratierecht van 1% op de vestiging van een hypotheek voor de verwerving van de enige en eerste eigen woning wordt afgeschaft. Voor eigenaars die een nieuwe eigen en enige woning in het Brussels Gewest kopen, wordt er een gunstig fiscaal regime voor registratierechten ingevoerd.

Ten slotte zullen de verschillende belastingstelsels worden herzien om duurzame renovatie van gebouwen te bevorderen.

Wallonië

De Waalse regering zal tijdens de legislatuur geen enkele belastingverhoging doorvoeren ter ondersteuning van de koopkracht. Ook zal ze geen hervorming van de schenkbelasting en de successierechten doorvoeren.

Bovendien neemt ze de volgende maatregelen m.b.t. de woonfiscaliteit, waarvan de budgettaire impact nog niet is opgenomen in het regeerakkoord:

  • forfaitaire korting op de onroerende voorheffing voor de (gezins)woning
  • korting op de registratierechten als de koper van een woning bestemd voor de verhuurmarkt, energetische en duurzame renovaties uitvoert vooraleer de woning te verhuren
  • verhoging van het abattement op de registratierechten bij aankoop van de enige en eigen woning

Robin Schippers
Wealth Analysis & Planning - Belfius Bank